Bezpieczeństwo urządzeń technicznych, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo energetyczne czy procesowe to podstawa naszej działalności przenikająca każdą dziedzinę, którą się zajmujemy, nieprzerwanie od przeszło wieku. Ta ponad 100 letnia obecność w przestrzeni publicznej i przemysłowej oznacza nieustanną potrzebę rozwijania się. W naszym dynamicznym świecie odkrywamy nowe zależności fizyczne i identyfikujemy nowe ryzyka, często pojawiające się - wraz z rozwojem technologii w różnych branżach przemysłu - niemal codziennie.
W UDT kultura organizacyjna, samo bezpieczeństwo właśnie (jedna z kluczowych wartości UDT), jak i wiedza oraz umiejętności naszych pracowników mają zasadnicze znaczenie. Wszystkie wymienione, wraz z m.in. wbudowanymi procesami zarządzania, przywództwem w organizacji składają się na kulturę bezpieczeństwa, w tym szczególnie na kulturę bezpieczeństwa jądrowego.
Kultura bezpieczeństwa jest więc pojęciem niejednoznacznym, obejmującym wiele istotnych składowych. Jej głównym celem jest zwrócenie uwagi na zasady, zgodnie z którymi podejmujemy codzienne działania i decyzje dotyczące bezpieczeństwa. W dużym uproszczeniu, kultura bezpieczeństwa to zdolność i gotowość organizacji do zrozumienia bezpieczeństwa, zagrożeń i sposobów zapobiegania im. To także zdolność i gotowość organizacji do bezpiecznego działania i promowania bezpieczeństwa. Mówiąc bardziej szczegółowo, to respektowanie norm i przyjętych wartości, znajdujące odzwierciedlenie w zachowaniach i postawach naszych pracowników. Ważnymi elementami są też budowanie świadomości, umiejętność przewidywania scenariuszy zdarzeń, i znajdowania najlepszych rozwiązań. To także promowanie i budowanie zaufania, otwartości i szczerości w wewnętrznych i zewnętrznych dyskusjach, między zarządzającymi naszą organizacją a pracownikami, czy UDT a interesariuszami, które ostatecznie (w zależności od kontekstu) zapewnia co najmniej kilka rodzajów bezpieczeństwa. Silna kultura bezpieczeństwa pozwala minimalizować ryzyka, sprzyja powstawaniu pomysłów i ich realizacji, budowaniu odpowiedzialności i zaangażowania wszystkich osób w organizacji, co ostatecznie przekłada się na zapewnienie bezpiecznego środowiska.
Wg. International Nuclear Safety Group (INSAG) kultura bezpieczeństwa to „zespół cech i postaw w organizacjach i u poszczególnych osób, które sprawiają, że kwestie bezpieczeństwa elektrowni jądrowych są traktowane jako nadrzędny priorytet i poświęca się im uwagę uzasadnioną ich znaczeniem”.
To oznacza, że sprawom bezpieczeństwa w Energetyce Jądrowej (EJ) nadaje się taką wagę, na jaką one zasługują, a więc stawia się je na 1. miejscu, przed wszystkimi innymi celami.
Zgodnie z Polityką Energetyczną Polski PEP 2040 energetyka jądrowa będzie stanowić istotne ogniwo w transformacji energetycznej. To z kolei wskazuje na fakt, że kultura bezpieczeństwa jądrowego jest dziedziną, która musi się prężne rozwijać, bo to właśnie ona stanowi podstawę wszelkich działań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa w EJ na jak najwyższym poziomie, m.in. przez Urząd Dozoru Technicznego.
Więcej:
Kultura bezpieczeństwa jądrowego. Część 1.
Kultura bezpieczeństwa jądrowego. Część 2.