Zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych

Podstawa prawna

• Ustawa z dnia 21.12.2000 r. o dozorze technicznym z późniejszymi zmianami.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 września 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 31 marca 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać zbiorniki bezciśnieniowe i niskociśnieniowe przeznaczone do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego.

Podległość dozorowi technicznemu

Zbiornik bezciśnieniowy i niskociśnieniowy (o nadciśnieniu nie wyższym niż 0,5 bara) przeznaczony do magazynowania materiałów ciekłych zapalnych podlega dozorowi technicznemu jeżeli spełnione są poniższe kryteria:

• prężność pary w temperaturze 50oC < 3 bary
• temperatura zapłonu nie jest wyższa niż 61oC
• substancja nie jest całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20oC i pod ciśnieniem normalnym 1,013 bara (101,3 kPa).

Wyjątki:

• zbiorniki w instalacjach zasilania silników spalinowych pojazdów •zbiorniki o pojemności nie większej niż 1000 dm3
• zbiorniki służące do transportu materiałów ciekłych zapalnych,
• zbiorniki technologiczne niesłużące do magazynowania,
• zbiorniki przeznaczone do przechowywania materiałów ciekłych zapalnych w ilościach koniecznych do użytku na potrzeby przechowującego te materiały, w szczególności kanistry i bębny,
• jednorazowe opakowania przeznaczone do magazynowania i transportu materiałów ciekłych zapalnych,
• zbiorniki bezciśnieniowe i zbiorniki niskociśnieniowe o ciśnieniu nie wyższym niż 0,5 bara (50 kPa) przeznaczone do magazynowania materiałów niebezpiecznych o właściwościach trujących lub żrących.

Formy i terminy badań

Na zlecenie eksploatującego dla urządzeń objętych dozorem technicznym uproszczonym wykonywane są badania kwalifikacyjne, których celem jest sprawdzenie dokumentacji urządzenia, sprawdzenie stanu technicznego urządzenia i jego wyposażenia, przeprowadzenie prób technicznych przed uruchomieniem urządzenia orz w warunkach pracy zwłaszcza, gdy bezpieczeństwo eksploatacji urządzenia zależy od warunków zainstalowania. 

Wymagana dokumentacja

1. Poświadczenie wytwórcy zbiornika - dokument poświadczający, że zbiornik ten został wykonany i zbadany zgodnie z dokumentacją techniczną oraz warunkami określonymi w uprawnieniu do wytwarzania.

2. Opis działania zbiornika wraz z danymi dotyczącymi osprzętu i źródeł zasilania (wniosek).

3. Schemat połączeń ze współpracującymi urządzeniami.

4. Dane dotyczące zabezpieczeń antykorozyjnych, w tym opis systemu zabezpieczenia katodowego dla zbiorników podziemnych, jeżeli ma być zastosowany.

5. Plan usytuowania zbiornika z uwzględnieniem rozmieszczenia sąsiadujących obiektów budowlanych i urządzeń.

6. Protokoły badania szczelności wykładziny lub powłoki ochronnej oraz ich odporności mikrobiologicznej, jeżeli takie badania są wymagane w dokumentacji technicznej.

7. Instrukcja eksploatacji zbiornika, która powinna zawierać:

• charakterystykę zbiornika,
• opis czynności związanych z napełnianiem, magazynowaniem i opróżnianiem,
• zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem czynnika znajdującego się w zbiorniku oraz skażenia mikrobiologicznego,
• wymagania określone w odrębnych przepisach, dotyczące ochrony przed wybuchem i pożarem oraz ochrony środowiska, odpowiednie dla czynnika roboczego,
• wymagania dotyczące obsługi urządzeń zabezpieczających, czynności związane z konserwacją zbiornika, w tym również częstotliwość, sposób i zakres sprawdzania wykładzin i pokryć oraz częstotliwość kontroli zagrożenia korozją,
• wymagania dotyczące kwalifikacji osób sprawujących nadzór oraz obsługujących i konserwujących zbiornik, sposób postępowania w razie wystąpienia uszkodzeń i nieprawidłowości podczas eksploatacji zbiornika,
• sposób postępowania w razie wystąpienia uszkodzeń i nieprawidłowości podczas eksploatacji zbiornika.

Przygotowanie do badań

Eksploatujący, w terminach określonych w załączniku do rozporządzenia, przygotowuje urządzenie do badań w zakresie niezbędnym do ich przeprowadzenia, w sposób zapewniający bezpieczeństwo osób wykonujących badania. Eksploatujący zapewnia również obsługę wykonywanych badań. Urządzenie powinno być przygotowane do badania zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji eksploatacji urządzenia. Wymagania odnośnie przygotowania zbiornika do badania w przypadku braku wytycznych zawartych w instrukcji eksploatacji:

• wykonanie rewizji wewnętrznej

- zbiornik należy opróżnić z czynnika zachowując wszelkie środki bezpieczeństwa,

- należy otworzyć wszelkie dostępne do oględzin otwory rewizyjne (np. włazy),

- zbiornik należy oczyścić przez przemycie, przedmuchanie parą lub gazem obojętnym oraz przedmuchanie powietrzem do stopnia umożliwiającego oględziny powierzchni ścianek wewnętrznych,

- na czas trwania prac w zbiorniku należy wyłączyć z ruchu wszelkie urządzenia, które mogą stanowić zagrożenie dla wykonujących badania (w tym środki zasilania),

- należy zapewnić własne oświetlenie wnętrza zbiornika (np. z autotransformatora 24 V lub latarki w wykonaniu ATX),

- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.,

- bezpośrednio przed badaniem należy dokonać pomiarów atmosfery wewnątrz zbiornika na występowanie atmosfery wybuchowej oraz zawartości tlenu.

• wykonanie rewizji zewnętrznej

- rewizję zewnętrzną zbiornika wykonuje się zazwyczaj w ruchu,

- ocena wizualna zbiornika w miejscach dostępnych,

- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.

• wykonanie próby szczelności

- wartość ciśnienia próbnego zazwyczaj przyjmuje się zgodnie z dokumentacją techniczną zbiornika,

- należy liczyć się z koniecznością całkowitego odcięcia urządzenia od instalacji poprzez np. zaślepienie króćców, zamknięcie zaworów odcinających,

- próba może być wykonywana bez zdejmowania izolacji zewnętrznej,

- w czasie wykonywania badania należy przestrzegać wszelkich zasad BHP, w tym m.in. zapewnić niezbędne środki ochrony zbiorowej, indywidualnej i ppoż.

Zastrzega się ustalenie przez inspektora dodatkowych wytycznych dotyczących przygotowania urządzenia do badania (indywidualnie uzgodnione dla każdego urządzenia).