Jednostką oceniającą personel zgodnie z art. 25 ust.1-3 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, może być podmiot, który:
Prowadzi działalność w zakresie kształcenia lub prowadzenia badań w zakresie substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych w dziedzinie będącej przedmiotem egzaminów dla osób ubiegających się o certyfikat dla personelu.
Działalność w zakresie kształcenia o SZWO i F-gazów, winna zostać udokumentowana w odniesieniu do form szkolenia zawierających tematykę będąca przedmiotem egzaminu, czyli uwzględniać zakres umiejętności i wiedzy, który będzie poruszany podczas egzaminu (patrz: Zakres umiejętności i wiedzy). Jeżeli jako podmiot nie prowadziłeś szkoleń w zakresie SZWO i F-gazów, to na początku powinieneś zdobyć wpis do rejestru jednostek prowadzących szkolenia w zakresie SZWO i F-gaz, a następnie wnioskować o jednostkę oceniającą personel.
Prowadzenie badań w zakresie SZWO i F-gazów, winno zostać udokumentowane w odniesieniu do projektów jakie były realizowane przez dany podmiot oraz uwzględniały tematykę będąca przedmiotem egzaminu. Czyli uwzględniać zakres umiejętności i wiedzy który będzie poruszany podczas egzaminu (patrz. Zakres umiejętności i wiedzy).
Dysponuje odpowiednim wyposażeniem technicznym niezbędnym do przeprowadzania egzaminów w części praktycznej.
Wymagania w zakresie minimalnego wyposażenia technicznego niezbędnego do prowadzenia egzaminów określa Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie egzaminowania i certyfikowania personelu w zakresie fluorowanych gazów cieplarnianych i substancji kontrolowanych.
Urządzenia chłodnicze, klimatyzacyjne, pompy ciepła oraz agregaty w samochodach ciężarowych i przyczepach chłodniach
Wyposażenie techniczne obejmuje:
1) butlę z gazem obojętnym;
2) reduktor ciśnienia – butlowy;
3) pompę próżniową przenośną umożliwiającą osiągnięcie ciśnienia równego 270 Pa lub niższego od 270 Pa;
4) płyny pieniące do wykrywania nieszczelności;
5) elektroniczny przenośny przyrząd do wykrywania nieszczelności o czułości minimum 5 g/rok, kontrolowany co 12 miesięcy;
6) zestaw do wykrywania nieszczelności metodą ultrafioletową;
7) zestaw manometrów lub manometr do pomiaru ciśnienia w zakresie od 60 Pa do 6 MPa;
8) wagę elektroniczną o dokładności minimum 50 g, o zakresie dostosowanym do napełnienia zbiorników;
9) butlę ciśnieniową z zaworem dwudrożnym, odrębną dla każdego rodzaju aktualnie wykorzystywanej albo odzyskiwanej substancji kontrolowanej lub fluorowanego gazu cieplarnianego, i wagę o zakresie pomiarowym dostosowanym do wielkości napełnianego pojemnika lub cylinder z wymienną skalą;
10) cęgowy miernik poboru mocy, którego błąd jest nie większy niż 3 % wartości mierzonej;
11) stację do odzysku czynnika chłodniczego z kompletami węży przyłączeniowych z zaworami odcinającymi;
12) stację do wypłukiwania oleju;
13) zestaw do lutowania twardego – gazowy lub elektryczny;
14) zestaw kluczy wraz ze specjalistycznymi kluczami i przyrządami wykorzystywanymi w chłodnictwie;
15) nożyce do cięcia kapilar;
16) obcinarkę rolkową do rur miedzianych;
17) zestaw giętarek do rur miedzianych;
18) zestaw kielichownic do połączeń wzdłużnych lutowanych;
19) zestaw do rozwalcowywania rur do połączeń skręcanych;
20) termometr elektroniczny z zestawem czujników do pomiaru temperatury od –50oC do +150oC, o dokładności 1oC;
21) przyrząd do pomiarów wielkości elektrycznych – amperomierz, woltomierz oraz omomierz;
22) układ chłodniczy składający się z parownika, skraplacza, sprężarki i elementu dławiącego, wyposażony w:
a) zawory kulowe, kryzy, zawory grzybkowe o kadłubie kulistym, zawory nadmiarowe,
b) regulatory temperatury i ciśnienia,
c) wzierniki kontrolne i wskaźniki wilgoci,
d) regulatory do sterowania systemem rozmrażania,
e) zabezpieczenia układu,
f) przyrządy pomiarowe, w szczególności termometr kolektora,
g) systemy regulacji poziomu oleju,
h) zbiorniki czynnika chłodniczego,
i) separatory cieczy i oleju.
Stacjonarne systemy ochrony przeciwpożarowej lub gaśnice
Wyposażenie techniczne obejmuje:
1) modelowy system ochrony przeciwpożarowej zawierający jako środek gaśniczy fluorowany gaz cieplarniany i modelowy system ochrony przeciwpożarowej zawierający jako środek gaśniczy halon;
2) gaśnicę zawierającą jako środek gaśniczy fluorowany gaz cieplarniany i gaśnicę zawierającą jako środek gaśniczy halon;
3) elektroniczny przenośny przyrząd do wykrywania i lokalizowania nieszczelności o czułości minimum 5 g/rok, kontrolowany co 12 miesięcy;
4) płyny pieniące do wykrywania nieszczelności;
5) zestaw do wykonywania prób szczelności i wytrzymałości, w tym butlę z gazem obojętnym i reduktor ciśnienia;
6) przyrząd do pomiaru temperatury o zakresie od -20oC do +50oC, o dokładności co najmniej 1oC;
7) zestaw wag o dokładności co najmniej 0,1 kg dla zakresu do 200 kg, 0,2 kg dla zakresu do 600 kg, 0,5 kg dla zakresu powyżej 600 kg i zakresie ważenia dostosowanym do wielkości butli wymienionych w pkt 10, kontrolowanych co 12 miesięcy;
8) zestaw manometrów o zakresie 0 – 10 MPa, w klasie dokładności minimum 1,5 %, kontrolowanych co 12 miesięcy;
9) stację do odzysku substancji kontrolowanych lub fluorowanych gazów cieplarnianych;
10) butlę ciśnieniową z zaworem dwudrożnym dla każdego rodzaju aktualnie wykorzystywanej albo odzyskiwanej substancji kontrolowanej lub fluorowanego gazu cieplarnianego i wagę o zakresie pomiarowym dostosowanym do wielkości napełnianego pojemnika lub cylinder z wymienną skalą;
11) węże ciśnieniowe z zaworami odcinającymi uniemożliwiającymi przedostanie się substancji kontrolowanych lub fluorowanych gazów cieplarnianych do środowiska po wykonaniu czynności odzysku lub napełnienia;
12) komplet podstawowych narzędzi i kluczy;
13) środki ochrony indywidualnej, w tym:
a) okulary ochronne,
b) rękawice ochronne;
14) zestaw plansz i materiałów informacyjnych wyjaśniających budowę i działanie różnych, co najmniej trzech, systemów ochrony przeciwpożarowej stosowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Rozdzielnice elektryczne na SF6
Wyposażenie techniczne obejmuje:
I. Butle do odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych SF6 typu 1, 2 lub 3 w liczbie odpowiedniej do przewidywanej ilości i rodzaju fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, jakie będą odzyskane, spełniające wymagania:
a) zakres temperatur roboczych od –30oC do +90oC;
b) masa – około 1 kg;
c) wyposażone w kołpak ochronny – stanowiący integralną część butli, chroniący zawór główny butli przed uszkodzeniem;
d) wyposażone w kołnierze, złącza i zawory, służące do regulacji wielkości strumienia gazu.
Do odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych SF6 mogą być wykorzystywane, w zależności od wielkości i rodzaju zanieczyszczenia fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, następujące typy butli, do odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych:
1) typ 1, zawierający:
a) zawór nr 6, gwint typu A,
b) reduktor jednostopniowy – wykonany z aluminium, wyposażony w uszczelki teflonowe;
2) typ 2, zawierający:
a) zawór nr 8, gwint typu B,
b) reduktor jednostopniowy – wykonany z aluminium, wyposażony w uszczelki teflonowe;
3) typ 3, zawierający:
a) zawór nr 8, gwint typu B,
b) reduktor jednostopniowy – wykonany z aluminium, wyposażony w uszczelki teflonowe,
c) wyposażenie butli, o którym mowa w ust. 4 – wykonane ze stali nierdzewnej.
Butle do odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych, powinny być oznakowane zgodnie z normą wprowadzającą normę EN 60480.
II. Agregat do recyklingu fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, wyposażony w:
a) filtr do usuwania zanieczyszczeń stałych;
b) filtr do usuwania gazów reaktywnych i wody;
c) pompę próżniową;
d) kompresor
III. Podręczny detektor fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, o czułości co najmniej 1 ppmv.
IV. Aparaturę do pomiaru zanieczyszczeń fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, umożliwiającą co najmniej:
1) pomiar, zbiorczy lub oddzielny dla każdego rodzaju zanieczyszczenia, następujących rodzajów zanieczyszczeń:
a) produktów niereaktywnych – powietrza i tetrafluorometanu CF4,
b) produktów reaktywnych – w zależności od typu stosowanej aparatury – ditlenku siarki + fluorku tionylu (SO2 + SOF2) lub większej liczby produktów rozkładu fluorowanych gazów cieplarnianych SF6,
c) wody,
d) oleju – w przypadku stosowania agregatu ze sprężarką olejową;
2) posiadać połączenie z systemem do odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych SF6, eliminujące wypływ fluorowanych gazów cieplarnianych SF6 do atmosfery;
3) pokazywać bezpośrednio po wykonaniu pomiaru wynik stężenia zanieczyszczenia, po wyznaczeniu uprzednio granicznych wartości na podstawie wymagań normy wprowadzającej normę EN 60480;
4) posiadać oprogramowanie umożliwiające odczyt i analizowanie mierzonych wartości.
V. Środki ochrony indywidualnej, powinny obejmować co najmniej:
1) kombinezon ochronny pokryty nieprzemakalną warstwą, bez kieszeni, z zatrzaskami na nadgarstkach i nogach;
2) okulary ochronne przemysłowe (typu chemicznego);
3) rękawice jednorazowe (z nitrylu lub neoprenu) lub przemysłowe;
4) osłony na obuwie (z PVC lub neoprenu) lub buty ochronne;
5) półmaski lub maski ochronne wyposażone w filtry przeciwpyłowe typu FFP2 i pochłaniacze związków o charakterze kwasów FFE 1P2, zgodnie z normą wprowadzającą normę EN 141 oraz normą wprowadzającą normę EN 149, stosowane do krótkotrwałej inspekcji
6) następujący sprzęt ochronny, stosowany w przypadku otwierania urządzenia z fluorowanymi gazami cieplarnianymi SF6 i usuwania z jego wnętrza proszkowych produktów rozkładu fluorowanych gazów cieplarnianych SF6:
a) odkurzacz przemysłowy o wysokiej wydajności, przeznaczony do zbierania niewybuchowych pyłów stanowiących zagrożenie dla zdrowia, wyposażony w filtr przystosowany do wyłapywania cząstek o wielkości rzędu 1 μm oraz wąż zakończony niemetalową dyszą, a także w samoczynne zamknięcie pojemnika po jego napełnieniu,
b) worki foliowe dwuwarstwowe służące do przechowywania zużytych worków z odkurzacza oraz zużytych jednorazowych środków ochrony indywidualnej,
c) preparaty do neutralizacji proszkowych produktów rozkładu fluorowanych gazów cieplarnianych SF6 zawierające węglan sodu, wodorowęglan sodu lub wapno gaszone,
d) pojemniki z tworzyw sztucznych przeznaczone do przechowywania szkodliwych odpadów, w tym worków, o których mowa w lit. b.
Rozpuszczalniki
Wyposażenie techniczne obejmuje:
1) zbiornik o pojemności co najmniej 15 dm3, zawierający fluorowany gaz cieplarniany, wykorzystywany jako rozpuszczalnik, ze szczelnym zamknięciem, z możliwością podłączenia do pompy bez konieczności otwierania zbiornika i zaworem odpowietrzającym, wykonany z materiału odpornego na odzyskiwany fluorowany gaz cieplarniany;
2) zbiorniki przeznaczone do gromadzenia odzyskanego fluorowanego gazu cieplarnianego, wykorzystywanego jako rozpuszczalnik, ze szczelnym zamknięciem, z możliwością podłączenia do pompy bez konieczności otwierania zbiornika i zaworem odpowietrzającym, wykonane z materiału odpornego na odzyskiwany fluorowany gaz cieplarniany, o pojemności i w liczbie odpowiedniej do ilości fluorowanego gazu cieplarnianego, jaki ma zostać odzyskany;
3) pompę ręczną lub mechaniczną do odpompowania odzyskiwanego fluorowanego gazu cieplarnianego, wykorzystywanego jako rozpuszczalnik ze zbiorników, o których mowa w pkt 2, lub z urządzeń zawierających ten gaz;
4) węże wykonane z materiału odpornego na działanie odzyskiwanego fluorowanego gazu cieplarnianego, wykorzystywanego jako rozpuszczalnik;
5) wagę o dokładności 0,1 kg i zakresie ważenia dostosowanym do wielkości zbiornika, o którym mowa w pkt 1;
6) komplet podstawowych narzędzi i kluczy;
7) środki ochrony indywidualnej, w tym:
a) okulary ochronne,
b) rękawice ochronne odporne na odzyskiwany fluorowany gaz cieplarniany,
wykorzystywany jako rozpuszczalnik,
c) strój ochronny – kombinezon roboczy.
W przypadku gdy do szkolenia lub egzaminu jest udostępnione urządzenie zawierające fluorowany gaz cieplarniany wykorzystywany jako rozpuszczalnik, dopuszcza się wykorzystanie tego urządzenia zamiast zbiornika, o którym mowa w pkt 1.
Zatrudnia osoby posiadające odpowiednia wiedzę i praktykę umożliwiające ocenę umiejętności osób przystępujących do egzaminu.
Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie egzaminowania i certyfikowania personelu w zakresie fluorowanych gazów cieplarnianych i substancji kontrolowanych; jednostka winna zatrudniać co najmniej 5 osób przeprowadzających egzaminy, posiadających wykształcenie wyższe z tytułem zawodowym inżynier lub magister inżynier i co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe w zakresie objętym egzaminem.
Zależnie od grupy urządzeń:
udokumentowana wiedza teoretyczna i doświadczenie praktyczne osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej, w odniesieniu do Załącznika nr I; Rozporządzenia Komisji (UE) nr 2015/2067 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania i warunki wzajemnego uznawania osób fizycznych w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła oraz agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni, zawierających fluorowane gazy cieplarniane, a także certyfikacji przedsiębiorstw w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających fluorowane gazy cieplarniane.
lub
udokumentowana wiedza teoretyczna i doświadczenie praktyczne osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej, w odniesieniu do Załącznika; Rozporządzenia Komisji (WE) nr 304/2008 z dnia 2 kwietnia 2008 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady, minimalne wymagania i warunki dotyczące wzajemnego uznawania certyfikacji przedsiębiorstw i personelu w odniesieniu do stacjonarnych systemów ochrony przeciwpożarowej i gaśnic zawierających niektóre fluorowane gazy cieplarniane.
lub
udokumentowana wiedza teoretyczna i doświadczenie praktyczne osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej, w odniesieniu do Załącznika nr I; Rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2015/2066 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiające, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania i warunki dotyczące wzajemnego uznawania certyfikacji osób fizycznych dokonujących instalacji, serwisowania, konserwacji, napraw lub likwidacji rozdzielnic elektrycznych zawierających fluorowane gazy cieplarniane bądź dokonujących odzysku fluorowanych gazów cieplarnianych ze stacjonarnych rozdzielnic elektrycznych.
lub
udokumentowana wiedza teoretyczna i doświadczenie praktyczne osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej, w odniesieniu do Załącznika;
oraz zdobyta wiedza i umiejętności z poniższych dziedzin:
1) ogólne środki zapobiegające wyciekom substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych do środowiska;
2) substancje kontrolowane, fluorowane gazy cieplarniane i substancje dla nich alternatywne;
3) wpływ substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych na środowisko, ogólne przepisy prawne dotyczące substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych, a także postępowanie z odpadami substancji kontrolowanych, fluorowanych gazów cieplarnianych oraz urządzeń zawierających takie substancje lub gazy;
4) oznakowanie pojemników substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych oraz urządzeń zawierających takie substancje lub gazy lub których działanie jest od nich uzależnione;
5) zakładanie Kart Urządzeń i Kart Systemów Ochrony Przeciwpożarowej oraz dokonywanie wpisów do tych kart;
6) przekazywanie sprawozdań, o których mowa w art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych;
7) postępowanie z substancjami kontrolowanymi i fluorowanymi gazami cieplarnianymi, w tym w zakresie ich recyklingu, napełniania urządzeń, wykrywania i likwidacji wycieków, posługiwania się środkami ochrony indywidualnej oraz odzysku, z uwzględnieniem odzysku substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych z ruchomych urządzeń;
8) technologie służące zastąpieniu i zmniejszeniu stosowania fluorowanych gazów cieplarnianych.
Za ważne dokumenty potwierdzające doświadczenie osób, uważa się:
- świadectwa pracy;
- zaświadczenia wydane przez podmioty zatrudniające te osoby;
- zaświadczenia wydane przez jednostki naukowe, które współpracowały z tymi osobami;
- uzyskane kwalifikacje personalne, świadectwa, certyfikaty, dyplomy;
- inne mogące potwierdzić stan faktyczny.
Po przeprowadzonej kontroli uzyskał wpis do rejestru jednostek oceniających personel – przeprowadzonego przez UDT jako jednostkę certyfikującą personel.
Dodatkowo Jednostka Oceniająca Personel powinna:
- posiadać procedury przygotowywania egzaminów i egzaminów dodatkowych, w tym posiadać pulę pytań egzaminacyjnych i pytań egzaminacyjnych dodatkowych, którą aktualizuje, z uwzględnieniem zasady tajności pytań egzaminacyjnych;
- posiadać procedury przeprowadzania egzaminów i egzaminów dodatkowych, w tym egzaminów poprawkowych;
- wyznaczać skład komisji egzaminacyjnej oraz umożliwiać wybór spośród członków komisji egzaminacyjnej przewodniczącego oraz zapewniać, aby członkami komisji egzaminacyjnej nie były osoby, które przeprowadziły szkolenie osoby egzaminowanej;
- wydawać osobie, która złożyła egzamin z wynikiem pozytywnym, dokument potwierdzający złożenie egzaminu i egzaminu dodatkowego i określający zakres egzaminu, zgodnie ze wzorem określonym w przepisach wydanych na podstawie art. 28 ust. 2;
- opracować i stosować procedury w zakresie sprawozdawczości z przeprowadzonych egzaminów i egzaminów dodatkowych oraz prowadzić rejestr przeprowadzonych egzaminów i egzaminów dodatkowych zawierający ich wyniki, a także dokumentować jednostkowe i łączne wyniki egzaminów i egzaminów dodatkowych w postaci pisemnej i elektronicznej;
- posiadać listę osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej;
- posiadać pulę pytań i zadań praktycznych egzaminacyjnych;
- dysponować minimalnym wyposażeniem technicznym niezbędnym do przeprowadzenia egzaminu;
- dysponować odpowiednio przystosowanym miejscem do przeprowadzenia egzaminów w zakresie umiejętności praktycznych.
WNIOSKOWANIE
Podmiot, zamierzający pełnić funkcję jednostki oceniającej personel, powinien przesłać zgłoszenie do Urzędu Dozoru Technicznego, ul. Szczęśliwicka 34 , 02-353 Warszawa.
1. Wypełniony formularz zgłoszenia;
2. Oświadczenie, składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych oświadczeń (Oświadczenie powinno zawierać klauzulę następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”);
3. Oświadczenie o zgodzie na kontakt drogą elektroniczną;
4. Dowód uiszczenia opłaty:
- wysokość opłaty: 4684,60 PLN (w tym: opłata za rozpatrzenie zgłoszenia podmiotu o zamiarze pełnienia funkcji jednostki oceniającej personel w wysokości 4372,29 PLN oraz opłata za dokonanie wpisu do rejestru jednostek oceniających personel w wysokości 312,31 PLN);
- nr konta: 05 1130 1017 0020 1214 7720 0001;
- tytuł: F-gazy przedpłata za certyfikację jednostki oceniającej personel.
Egzaminy dodatkowe
Akredytowana jednostka oceniająca personel może w odniesieniu do agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni, przeprowadzać egzaminy dodatkowe celem rozszerzenia zakresów certyfikatów personalnych oraz wydania dokumentu potwierdzającego pozytywne złożenie tego egzaminu.
Jednostka oceniająca personel celem przeprowadzania egzaminów dodatkowych, powinna spełnić wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 11 października 2017 r. w sprawie dodatkowego egzaminu wymaganego w odniesieniu do agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni.
UWAGA!
Egzaminy organizowane przez Jednostki Oceniające Personel, należy zgłaszać na adres e-mail: fgazy_egzaminy@udt.gov.pl.
Zgodnie z § 4 ust. 9 rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 grudnia 2017 w sprawie egzaminowania i certyfikowania personelu w zakresie fluorowanych gazów cieplarnianych i substancji kontrolowanych, jednostka oceniająca personel przesyła jednostce certyfikującej personel informacje o miejscu i terminie egzaminu, nie później niż 7 dni przed datą egzaminu.
