Dokumentacja wymagana w przypadku nowych urządzeń:

• wprowadzonych do obrotu po 29 grudnia 2009r. - zgodna z § 58 rozporządzenia MG z dnia 21 października 2008 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (szczegóły – patrz niżej) oraz deklaracja zgodności WE;

• wprowadzonych do obrotu przed 29 grudnia 2009r. - zgodna z § 50 rozporządzenia MG z dnia 20 grudnia 2005 w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (szczegóły – patrz niżej) oraz deklaracja zgodności WE.

Dokumentacja wymagana w przypadku urządzeń używanych:

• wyprodukowanych po 29 grudnia 2009r. - zgodna z § 58 rozporządzenia MG z dnia 21 października 2008 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (szczegóły – patrz niżej) oraz deklaracją zgodności WE;

• wyprodukowanych po 1 maja 2004r. a przed 29 grudnia 2009r. - zgodna z § 50 rozporządzenia MG z dnia 20 grudnia 2005 roku w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (szczegóły – patrz niżej) oraz deklaracja zgodności WE;

• wyprodukowanych przed 1 maja 2004r. zgodna z § 4 ust. 2 punkty 1-8 rozporządzenia MGPiPS z dnia 29 października 2003roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (szczegóły – patrz niżej).

§ 58 rozporządzenia MG z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (wdrażającego do polskiego prawa wymagania dyrektywy maszynowej 2006/42/WE):

1. Maszyna wprowadzana do obrotu lub oddawana do użytku musi być wyposażona w instrukcje.

2.  Instrukcja powinna być sporządzona, w co najmniej jednym języku oficjalnym Unii Europejskiej. Na takiej wersji lub wersjach językowych, zweryfikowanych przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, powinien być umieszczony napis „Instrukcja oryginalna”.

3. Jeżeli „Instrukcja oryginalna” nie istnieje w języku lub językach oficjalnych państwa członkowskiego, w którym maszyna będzie użytkowana, tłumaczenie na ten język lub języki powinno zostać dostarczone przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela albo przez osobę wprowadzającą maszynę na dany obszar. Tłumaczenie powinno być opatrzone napisem „Tłumaczenie instrukcji oryginalnej”.

4. Maszyna powinna być wyposażona w „Instrukcję oryginalną” oraz, jeżeli ma to zastosowanie, w „Tłumaczenie instrukcji oryginalnej”.

5. W uzasadnionych przypadkach instrukcja konserwacji maszyny przeznaczona do korzystania przez wyspecjalizowany personel zatrudniony przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela może być napisana tylko w języku, którym posługuje się personel.

6. Treść instrukcji, oprócz opisu zastosowania zgodnego z przeznaczeniem, powinna również uwzględniać możliwe do przewidzenia niewłaściwe użycie.

7. W przypadku maszyn przeznaczonych do ogólnego stosowania, instrukcja powinna być sformułowana w sposób jasny, przejrzysty, umożliwiający wszystkim użytkownikom łatwe korzystanie z niej.

§ 50 rozporządzenia MG z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (wdrażającego do polskiego prawa wymagania dyrektywy maszynowej 98/37/WE):

1. Do maszyn powinna być dołączona instrukcja zawierająca co najmniej:

• informacje zamieszczone w oznaczeniu maszyny (zgodne z § 48 ust. 1 ww. rozporządzenia), z wyłączeniem numeru fabrycznego;
• informacje ułatwiające konserwację maszyny, takie jak: adres importera, serwisu;
• przewidywane zastosowanie maszyny (zgodne z § 9 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia);
• informacje o stanowisku lub stanowiskach roboczych, które może zajmować operator;
• instrukcje dotyczące bezpiecznego przekazywania do eksploatacji, użytkowania, przemieszczania maszyny z podaniem jej masy i masy części maszyny, jeżeli mają

one być transportowane osobno, montażu i jej demontażu, regulacji, konserwacji, obsługi i napraw;

• w koniecznych przypadkach:

-        informacje o niedopuszczalnych sposobach użytkowania maszyny,

-        wskazówki szkoleniowe,

-        podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie.

2. Instrukcja powinna być sporządzona przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela w jednym z języków państw członkowskich Unii Europejskiej. Maszyny oddawane do eksploatacji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinny być wyposażone w instrukcję oryginalną producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela oraz w instrukcję przetłumaczoną, jeżeli ma to zastosowanie, na język polski. Tłumaczenie instrukcji powinno być wykonane przez producenta lub przez jego upoważnionego przedstawiciela albo przez osobę wprowadzającą maszynę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

3. W uzasadnionych przypadkach, instrukcja konserwacji maszyny przeznaczona do korzystania przez wyspecjalizowany personel zatrudniony przez producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela może być napisana tylko w języku zrozumiałym dla tego personelu.

4. Do instrukcji powinny być dołączone rysunki i schematy przeznaczone do uruchamiania, konserwacji, kontroli, sprawdzania prawidłowości działania maszyny,także, jeżeli ma to zastosowanie, naprawy maszyny oraz wszelkie istotne zalecenia, w szczególności odnoszące się do bezpieczeństwa.

5. W niezbędnych przypadkach instrukcja powinna określać wymagania w zakresie instalowania i montażu, w szczególności dotyczące zastosowanych tłumików drgań, rodzaju i masy płyt fundamentowych, mające na celu zmniejszenie hałasu lub drgań.

6. Instrukcja powinna zawierać informacje dotyczące hałasu emitowanego przez maszynę i podawać wartości rzeczywiste podanych niżej parametrów albo ich wartości określone w wyniku pomiarów wykonanych na identycznych maszynach:

• równoważnego poziomu ciśnienia akustycznego na stanowisku pracy, skorygowanego charakterystyką A, gdy przekracza on 70 dB (A); jeżeli poziom dźwięku nie przekracza 70 dB (A), należy to potwierdzić w instrukcji;
• szczytowej chwilowej wartości ciśnienia akustycznego na stanowiskach pracy, skorygowanej charakterystyką C, gdy przekracza ona 63 Pa (130 dB w stosunku do 20 µPa);
• poziomu mocy akustycznej maszyny, w przypadku gdy równoważny poziom ciśnienia akustycznego na stanowiskach pracy, skorygowany charakterystyką A, przekracza 85 dB (A).

7. Informacje techniczne opisujące maszynę nie powinny pozostawać w sprzecznościinstrukcją w zakresie bezpieczeństwa.

8. Dokumentacja techniczna opisująca maszynę powinna zawierać informacje dotyczące hałasu emitowanego przez maszynę, o których mowa w ust. 6.

§ 4 ust.  punkty 1-3 rozporządzenia Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego:

1. Eksploatujący, zgłaszając UTB do organu właściwej jednostki dozoru technicznego, dołącza dwa egzemplarze dokumentacji, o której mowa w ust. 2.
2. Dokumentacja, w przypadku gdy wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach albo specyfikacje techniczne uzgodnione z organem właściwej jednostki dozoru technicznego nie stanowią inaczej, zawiera w szczególności:

1) identyfikację i ogólny opis UTB, z uwzględnieniem dopuszczalnych konfiguracji użytkowania;
2) rysunek zestawieniowy;
3) instrukcję eksploatacji;
4) schematy elektryczne, hydrauliczne i pneumatyczne, o ile ma to zastosowanie;
5) schemat układów cięgnowych w mechanizmach napędowych;
6) dokumentację uzupełniającą, o której mowa w ust. 3, w przypadku UTB montowanych w miejscu eksploatacji;
7) potwierdzenie prawidłowości zainstalowania urządzenia w strefie zagrożonej wybuchem, o ile ma to zastosowanie.

3. Dokumentacja uzupełniająca zawiera:

1) szkic sytuacyjny zmontowanego UTB, uwzględniający w szczególności nieujęte w rysunku zestawieniowym rzeczywiste odległości UTB od otoczenia, przejścia, dojścia i ewentualne elementy osłonowe;
2) schematy zasilania UTB, ze wskazaniem w szczególności osprzętu, wielkości i rodzaju zabezpieczeń, rodzaju i typu przewodów zasilających;
3) poświadczenie prawidłowości montażu i przeprowadzonych prób, z wyłączeniem dźwigów oraz ich elementów bezpieczeństwa, które spełniają wymagania dotyczące oceny zgodności określone w odrębnych przepisach;
4) protokoły pomiarów rezystancji izolacji obwodów elektrycznych, uziemień roboczych i odgromowych oraz ochrony przeciwporażeniowej instalacji UTB, zatwierdzone przez osobę spełniającą wymagania kwalifikacyjne dla stanowiska dozoru, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 54 ust. 6 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2018 r. poz. 755, z późn. zm.3);
5) poświadczenie prawidłowości wykonania części konstrukcyjno-budowlanej obiektu związanej z UTB, o ile ma to zastosowanie.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (Dz. U. nr 199, poz. 1228) ze zmianą opublikowaną w (Dz. U. 2011 nr 124 poz. 701).

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. nr 259, poz. 2170).

Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176)

Tryb postępowania w przypadku urządzeń nowych

1. Zgłoszenia urządzenia do objęcia dozorem technicznym należy dokonać w formie pisemnego wniosku, skierowanego do właściwego terenowo oddziału Urzędu Dozoru Technicznego.
2. Do wniosku należy dołączyć dwa komplety dokumentacji rejestracyjnej języku polskim) dla każdego ze zgłaszanych urządzeń. Zakres dokumentacji powinien być zgodny z odpowiednimi rozporządzeniami.
3. Po zweryfikowaniu dokumentacji przez inspektora organu dozoru technicznego, uzgadniany jest ze zgłaszającym termin i miejsce przeprowadzenia badań technicznych oraz podawane są wymagania odnośnie sposobu przygotowania urządzenia do inspekcji zgodnie z warunkami technicznymi dozoru technicznego.

W przypadku pozytywnego wyniku badań inspektor UDT wystawi protokół z badania oraz wyda decyzję zezwalającą na eksploatację. Następnie, drogą pocztową, użytkownik otrzyma książkę rewizji oraz rachunek za wykonane badanie, uwzględniającą ew. koszty dojazdu inspektora do urządzenia. Urządzenie zostanie zarejestrowane w ewidencji właściwego terenowo oddziału UDT.

Tryb postępowania w przypadku urządzeń wcześniej zarejestrowanych

(np. przy zmianie właściciela)

1. Zgłoszenia urządzenia do ponownego objęcia dozorem technicznym należy dokonać w formie pisemnego wniosku, skierowanego do właściwego terenowo oddziału Urzędu Dozoru Technicznego.
2. W przypadku rejestracji urządzeń zarejestrowanych poprzednio w innym oddziale UDT należy dołączyć kserokopię ostatniego protokołu i ostatniej decyzji (bez konieczności dostarczenia dwóch kompletów dokumentacji rejestracyjnej).
3. Po zweryfikowaniu dokumentacji przez inspektora organu dozoru technicznego, uzgadniany jest ze zgłaszającym termin i miejsce przeprowadzenia badań technicznych oraz podawane są wymagania odnośnie sposobu przygotowania urządzenia do inspekcji zgodnie z warunkami technicznymi dozoru technicznego.

W przypadku pozytywnego wyniku badań inspektor UDT wystawi protokół z badania oraz wyda decyzję zezwalającą na eksploatację. Następnie, drogą pocztową, użytkownik otrzyma rachunek za wykonane badanie, uwzględniającą ew. koszty dojazdu inspektora do urządzenia. Urządzenie zostanie zarejestrowane w ewidencji właściwego terenowo oddziału UDT.

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122, poz. 1321, ze zm.) z późniejszymi zmianami.

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. 2012 Nr 0 poz. 1468), wydane na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dozorze technicznym.

Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych, wydane na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy o dozorze technicznym.

Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176)

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 listopada 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości opłat za czynności jednostek dozoru technicznego (Dz. U. 2014 poz. 1675), wydane na podstawie art. 34 ust. 3 ustawy o dozorze technicznym.

Dźwig towarowy mały i dźwig towarowy bez prawa wstępu osób do kabiny to urządzenie dźwigowe obsługujące określone poziomy przystankowe, nieposiadające sterowania wewnątrz kabiny, do wnętrza kabiny nie mają wstępu osoby ze względu na jej wymiary i wykonanie (dźwig towarowy mały) lub ze względu na zastosowanie/przeznaczenie (dźwig towarowy bez prawa wstępu osób do kabiny); poruszające się wzdłuż sztywnych pionowych prowadnic lub prowadnic nachylonych w stosunku do pionu pod niewielkim kątem.

Nazwa potoczna: winda, potrawówka (np. w przedszkolach).

Wszystkie dźwigi towarowe małe i dźwigi towarowe bez prawa wstępu osób do kabiny podlegają dozorowi technicznemu.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu(Dz. U. 2012 nr 0 poz. 1468), wydane na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dozorze technicznym.

Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176).

Urządzenie przedstawione do badań powinno być całkowicie zmontowane, sprawne technicznie i przygotowane do eksploatacji, zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu i instrukcji eksploatacji.

Eksploatujący jest zobowiązany do zapewnienia bezpiecznych warunków wykonania badań, przygotowania miejsca badania i niezbędnych przyrządów oraz obciążeń.

Inspektor ma prawo odmówić wykonania czynności dozoru technicznego w przypadku wystąpienia niewłaściwych warunków do ich przeprowadzenia, a w szczególności:

• niedostatecznego stanu przygotowania urządzenia technicznego do badania,
• niewłaściwego oświetlenia lub występowania oparów utrudniających widoczność,
• przekroczenia dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy lub dopuszczalnej granicy niskich i wysokich temperatur.

Badania urządzenia przeprowadzane u eksploatującego są wykonywane w obecności: eksploatującego lub jego upoważnionego przedstawiciela oraz konserwatora. Konserwator powinien legitymować się odpowiednimi zaświadczeniami kwalifikacyjnymi uprawniającymi do konserwacji danego urządzenia.

W trakcie eksploatacji urządzenia techniczne podlegają następującym badaniom:

(szczegółowy opis każdego rodzaju badań poniżej)

• badania okresowe – dla urządzeń objętych formą dozoru pełnego, w terminach określonych dla danego rodzaju urządzenia;
• doraźne eksploatacyjne – wykonuje się w terminach wynikających z bieżących potrzeb;
• doraźne powypadkowe lub poawaryjne – przeprowadza się w przypadku wystąpienia niebezpiecznego uszkodzenia urządzenia lub nieszczęśliwego wypadku związanego z jego eksploatacją, prowadzone są w celu ustalenia przyczyn zdarzenia, sformułowania wniosków dotyczących działań zapobiegawczych oraz ich wdrożenia.

BADANIA OKRESOWE

Badanie okresowe – wykonywane w toku eksploatacji, dla urządzeń objętych dozorem pełnym, w terminach określonych dla danego rodzaju urządzenia.

Badanie okresowe ma na celu stwierdzenie, czy:

1) zrealizowano zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania UTB;

2) nie powstały uszkodzenia lub zmiany stanu UTB mające wpływ na bezpieczeństwo jego eksploatacji;

3) UTB jest wyposażone w niezbędne urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne, które pracują prawidłowo;

4) umieszczone na UTB napisy ostrzegawcze, informacje i instrukcje są czytelne;

5) UTB wymaga przeprowadzenia naprawy;

6) zostały przeprowadzone pomiary, o których mowa w § 6 ust. 1.

Podczas badania okresowego organ właściwej jednostki dozoru technicznego sprawdza:

a) księgi rewizyjnej i dziennika konserwacji UTB,

b) protokołów pomiarów, o których mowa w § 4 ust. 3 pkt 4,

c) zaświadczeń kwalifikacyjnych konserwującego lub obsługującego UTB, jeżeli uczestniczą w badaniu;

Zakres badania okresowego urządzenia powinien obejmować:

- oględziny UTB w miejscach dostępnych;

- przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy, urządzenia zabezpieczające i urządzenia ochronne działają prawidłowo.

BADANIA EKSPLOATACYJNE

Badanie doraźne eksploatacyjne – zakres i sposób przygotowania urządzenia ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego, w zależności od okoliczności uzasadniających ich przeprowadzenie, tj:

• wykonanie modernizacji lub naprawy;
• wymiany elementu.

Celem badania doraźnego eksploatacyjnego jest;

• potwierdzenie, że dokonana naprawa, modernizacja, demontaż i ponowny montaż na nowym miejscu pracy lub wymiana elementu, nie mają wpływu na bezpieczną eksploatację urządzenia.

Badanie doraźne eksploatacyjne przeprowadza się na pisemny wniosek eksploatującego w następujących przypadkach:

• po wymianie cięgien nośnych;
• po wymianie urządzeń chwytających;
• po wymianie zespołu napędowego lub elementów zespołu napędowego działającego na zasadzie sprzężenia ciernego;
• po wymianie urządzeń zabezpieczających, w szczególności ogranicznika prędkości, urządzeń chwytnych, ogranicznika obciążenia lub systemu ryglowania drzwi przystankowych;
• po naprawie konstrukcji nośnej urządzenia lub jej elementów;
• po modernizacji uzgodnionej z organem właściwej jednostki dozoru technicznego.

Zakres badania doraźnego eksploatacyjnego urządzenia obejmuje co najmniej:

1) sprawdzenie księgi rewizyjnej UTB i dziennika konserwacji,

2) sprawdzenie protokołów pomiarów, o których mowa w § 4 ust. 3 pkt 4,

3) sprawdzenie zaświadczeń kwalifikacyjnych konserwującego lub obsługującego UTB, jeżeli uczestniczą w badaniu,

4) sprawdzenie dokumentacji uzupełniającej, o której mowa w § 4 ust. 3,

5) sprawdzenie prawidłowości zainstalowania i przeznaczenia UTB, zgodnie z instrukcją eksploatacji UTB,

6) przeprowadzenie prób funkcjonowania UTB w zainstalowanej wersji montażowej, z obciążeniem wystarczającym do stwierdzenia, że sterowanie i ruchy robocze UTB, mechanizmy i urządzenia zabezpieczające i ochronne działają prawidłowo

- o ile nie uzgodniono z organem właściwej jednostki dozoru technicznego innego zakresu badania.

BADANIA POWYPADKOWE LUB POAWARYJNE

1. Badania doraźne powypadkowe i doraźne poawaryjne przeprowadza się w celu określenia stanu technicznego UTB oraz przyczyn nieszczęśliwego wypadku lub niebezpiecznego uszkodzenia.

2. Badanie, o którym mowa w ust. 1, organ właściwej jednostki dozoru technicznego przeprowadza po otrzymaniu zawiadomienia lub informacji dotyczących niebezpiecznego uszkodzenia lub nieszczęśliwego wypadku związanych z eksploatacją UTB.

3. W przypadku badania, o którym mowa w ust. 1, zakres badania oraz niezbędną dokumentację ustala organ właściwej jednostki dozoru technicznego.

Podstawa prawna:

Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176)